Site icon Nhung Hươu

Kỹ thuật nuôi dưỡng và đặc điểm của Hươu sao, Nai giống

admin

Nối nghiệp từ bố mẹ, đã trải qua 30 năm trong nghề chăn nuôi Hươu, Nai, nên Trại Hươu Hiền Thư cũng rút ra được những kinh nghiệm muốn chia sẽ đến những ai đang cần tìm hiểu về Hươu, Nai. Để công việc chăn nuôi diễn ra thuận lợi, trước hết chúng ta nên nắm rõ một số đặc tính cũng như thói quen của loài vật quý này nhé!

 

 

Nguồn gốc của Hươu sao:

Hươu sao còn được gọi là hươu đốm tên quóc tế là Cervus nippon vốn là động vật hoang dã được phát hiện năm 1838, có nguồn gốc Đông Nam Á, phân bố tại các vùng Đông Bắc và miền Nam của Liên xô cũ, Trung Quốc, bán đảo Triều Tiên và Nhật Bản. Ở các nước Phương Tây như Neu Zeland, Autralia, Thủy sỹ, Mỹ, Đức hay Canada trước đây Hươu sao cũng được quy vào sổ đỏ, là loại động vật hoang dã cần được bảo tồn. Nhưng về sau họ cũng đã quy hoạch, cấp phép cho người dân nuôi hươu sao để lấy nhung và thịt để cung cấp thị trường vì nhu cầu về nhung cùng loại thịt sạch, an toàn, có nhiều nạc, ít mỡ, có vị ngọt này ngày càng cao.

Ở Việt Nam, ngoài hươu sao (Cervus nippon) thì còn có một loại hươu khác tên là Hươu đỏ (Cervus porinus). Cả 2 loại đều cùng một giống Cervus, trong họ Sừng đặc (Cervus unicolor) phân bố rải rác trong các khu rừng trên cả nước, nhưng do tình trạng săn bắn diễn ra trong thời gian dài nên hiện giờ các loại hươu này trong tự nhiên gần như đã bị tuyệt chủng! Giá trị của các loại thú này rất cao: Thịt ngon và bổ, xương và gạc (còn gọi là sừng già) nấu cao ban long là một dược liệu quý,..nhưng quý nhất là cặp nhung (tức sừng non của hươu), nó là loài thuốc bổ thượng hạng.

Việt Nam là nước Đông Nam Á duy nhất thuần hóa hươu nai làm vật nuôi từ những năm đầu của thập niên 90 của thế kỷ trước. Nơi ông cha ta thuần dưỡng giống vật nuôi này đầu tiên phải kể đến là Huyện quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An và Huyện Hương sơn, Hà Tĩnh. Vào thời điểm ấy chỉ những gia đình khá giả mới dám đầu tư vốn vào Hươu, Nai. Vì lúc ấy giá Hươu sao đã lên tới từ 50 đến 90 triệu đồng/con. Cụ thể Hươu cái sinh sản giá cao nhất là từ 80 – 90 triệu đồng/con, Hươu đực trưởng thành đã cho thu hoạch nhung từ 50 – 60 triệu đồng/con, Hươu con đực 3 tháng tuổi 25 – 30 triệu đồng/con, hươu cái con 3 tháng tuổi khoảng 36 triệu đồng/con.

Nếu mọi người để ý một chút đến chuồng trại được xây dựng từ thời khởi đầu của nghề chăn nuôi Hươu nai sẽ phần nào đoán được tập tính, đặc điểm của loài vật quý này. Vật liệu để làm chuồng thời ấy chủ yếu bằng gỗ Lim,..chắc chắn, bốn xung quanh chuồng được đóng bằng các thanh gỗ cách thưa khoảng 15 – 20 cm để Hươu dễ dàng cọ vào đế nắp mỗi lần sắp nhú nhung.

Đặc điểm hình thể và đặc tính của Hươu sao:

Là loài động vật sống hoang dã, luôn có nguy cơ trở thành con mồi cho những loài động vật ăn thịt khác như sư tử, hổ, báo, chó sói,..vì thế Hươu Nai rất thính, rất nhát và cũng rất nhanh, chỉ cần khi nghe 1 tiếng động lạ là Hươu Nai sẽ giẫm chân và kêu lên báo động cho đồng loại biết có mối đe dọa nào đó và sẵn sàng cho một cuộc chạy trốn. Theo đó, hươu sao có thân hình thon chắc, mõm dài, răng chắc và sắc nhọn, cặp mắt rất tinh, chiếc mũi to có màu đen, đôi tai khá to luôn dựng đứng rất thính, cổ dài, đầu nhẹ, chân thon nhỏ dài chắc khỏe giúp loài vật quý này chạy nhanh nhằm thoát khỏi sự truy đuổi của kẻ thù.

Hươu sao đực trưởng thành có cân nặng vào khoảng 40 – 80 kg, hươu sao cái trưởng thành thường có cân nặng 30 – 55 kg.

Đặc tính nổi bật nhất đó là rất thính, rất nhát và cũng rất nhanh cùng với thân hình nhỏ gọn và đôi chân dài rất phù hợp để thích nghi với cuộc sống trong điều kiện tự nhiên hoang dã nhiều rủi ro và bản năng sinh tồn của loài.

Thức ăn của hươu nai:

Hươu nai thuộc loài nhai lại, dạ dày của Hươu cũng có cấu tạo 4 ngăn, hoạt động chủ yếu của hươu nai thường diễn ra ban đêm, ban ngày hươu chủ yếu dành thời gian nằm nhai lại, ban đêm hươu ăn tới 60% khẩu phần ăn của cả ngày.

Thức ăn của hươu nai rất phong phú: từ lá cây, cỏ non, củ quả cho đến cá loài tinh bột. Tính ra, hươu nai có thể ăn được tới 50 – 70 loài thức ăn khác nhau, chủ yếu là các loại: lá xoan, lá mít, lá vả, lá sung, lá cây muối, lá dướng, lá hu đay (lá giấy), lá ngái, lá ngoã, lá vông, lá khế, lá chuối, lá rưới, rau muống, cỏ voi, cỏ mần trầu, dây khoai lang (củ khoai lang), dây lạc (cả củ lạc), lá chuối (cả cây chuối, quả chuối cả xanh và chín), cây ngô (cả bắp, cây non và lá), các loài lá này còn có thể phơi khô để dành cho hươu nai ăn dần. Các loại tinh bột gồm: gạo, ngô hạt, khoai lang, củ săn tươi,..củ quả: bắp cải, su hào, bí đỏ, cà rốt, quả chuối, xoài, đu đủ,…

Thức ăn yêu thích nhất của hươu nai chính là những loài lá đắng, chát và có nhựa như lá xoan, lá mít, lá dướng, lá vả…,đặc biệt nhất là lá xoan loài lá đắng có công dụng tẩy giun sán mà hươu nai rất thích ăn.

Đặc điểm thời kỳ phối giống của Hươu 

Thời gian động dục của hương thường diễn ra từ giữa tháng 6 đến tháng 11 hàng năm.

Đặc điểm thời kỳ động dục của hươu đực

Trong mùa động dục hươu đực rất hung dữ, ít ăn nên sút cân gầy hơn, kêu nhiều đến khàn cả tiếng (cá biệt có những con rất hung dữ và kêu liên tục suốt mất tháng trời), dịch hoàn phát triển mạnh, phần bao dương vật và vùng bụng luôn ẩm ướt và có mùi đặc trưng vì dịch luôn chảy để hấp dẫn con cái. Đặc tính hung dữ của hươu phản ánh chính xác tính hoang dã bầy đàn không thể thuần hóa ở loài vật quý này.

Để có được chất lượng tinh trùng tốt nhất trong thời gian hươu đực phối giống, chúng ta cần bồi dưỡng cho hươu đầy đủ chất hơn như bổ sung thêm 1 số chất chứa nhiều đạm như tinh bột và vitamin khoáng chất cũng như muối khoáng vì giai đoạn này hươu đực rất ít ăn thức ăn xanh mà chủ yếu thích ăn tinh bột. Thỉnh thoảng nên tắm cho hươu, nên có không gian như sân chơi cho hươu thoải mái vận động, tắm nắng, có bóng râm cho hươu nằm nghỉ ngơi yên tĩnh.

Hươu đực thời gian phối giống cần được chăm sóc với đầy đủ thức ăn theo khẩu phần sau:

Nhũng con hươu đực giống tốt thường có đặc điểm sau: Hươu đã trưởng thành khỏe mạnh thường có cân nặng đạt trên 50 kg, có bộ phận sinh dục to đều, gốc sừng to mập, khoảng cách giữa 2 gốc sừng và vầng trán rộng, cho nhung mỗi mùa đạt từ 0,8 kg trở lên.

Đặc điểm thời kỳ động dục của hươu cái

Khoảng từ 18 tháng tuổi trở lên là hươu cái đi giống. Đến mùa động dục hươu cái cũng ít ăn, bộ phận sinh dục của hươu cái sưng đỏ, có dịch nhầy chảy ra, lúc này hươu cái thường kêu e e, hay đi lại xung quanh hươu đực, có những cử chỉ vuốt ve như liếm cho hươu đực. Thời gian động dục của hươu cái chỉ kéo dài từ 1 – 3 ngày, sau thời gian này nếu chưa thụ thai thì khoảng 18 – 20 ngày sau sẽ động dục trở lại.

Chúng ta nên để ý theo dõi để biết chính xác thời điểm động dục của hươu cái thì xác suất đậu sẽ cao hơn. Thời gian giao phối của hươu cũng rất nhanh  chỉ trong vòng vài giây. nếu sau khi cho phối giống hươu đực tỏ vẻ thỏa mãn rồi bỏ đi và hươu cái rặn từ bộ phận sinh dục chảy ra một ít nước trong giống như tinh dịch của hươu đực thì chứng tỏ hươu đã phối giống thành công.

Thời gian thụ thai của hươu cái

Thời gian mang thai của hươu cái thường kéo dài 225 ngày (tức 7,5 tháng). Nếu hươu cái mang thai con đực thì thời gian mang thai sẽ kéo dài hơn mang thai con cái. Hươu mẹ đẻ con đực thường đủ ngày, còn hươu mẹ đẻ con cái thường đẻ trước 7,5 tháng. Thời kỳ này được chia thành 2 giai đoạn:

Biểu hiện sinh sản của hươu cái

Đến giữa tháng thứ 6 của thai kỳ trở đi bầu sữa của hươu cái sẽ sa xuống căng dần và núm vú có màu hồng đỏ. Trước ngày đẻ khoảng 3 – 5 ngày hươu mẹ thường nằm nhiều và tách biệt với đàn, âm hộ sưng mọng, nếu để ý quan sát chúng ta có thể thấy hươu con đạp bên sườn của hươu mẹ và hươu mẹ cũng hay tỏ vẻ hoảng hốt.

Thường 5 – 7 giờ trước khi đẻ, hươu mẹ thường xuyên đi lại, chỉ nằm được một lát rồi lại dậy đi. Gần đến lúc chuyển dạ hươu mẹ kêu nhiều trong khoảng từ 2 – 3 giờ, có con kêu to và nhiều, có con kêu thưa hơn và nhỏ hơn. Thời điểm này gần như hươu rất ít ăn, mệt mỏi và ngơ ngác.

Đến lúc đẻ hươu mẹ cong đuôi lên rặn, nằm rặn được một chút rồi lại đứng rặn, một lúc thì màng ối màu trắng đục cùng với 2 chân của hươu con ra trước, sau đến mõm đầu, ngực bụng và 2 chi sau cuối cùng.

Đẻ xong hươu mẹ sẽ tự mình cắn dây rốn, liếm hết màng ối bao bọc hươi con và liếm nước ối dính trên hươu con đến lúc khô lông, đồng thời hươu mẹ cũng tự mình dùng miệng kéo cho nhau thai ra và ăn hết.

Hươu con sau khi đẻ một lúc sẽ tự tập đứng dậy, khoảng 30 phút sau khi sinh hươu con đã có thể đứng dậy và tìm đến bú mẹ.

Mỗi năm hươu mẹ sẽ đẻ 1 lứa, 1 lứa 1 con, rất hiếm khi hươu sinh đôi và hươu sinh non nhẹ cân thường chết chứ ít khi sống được. Trong trường hợp hươu mẹ sinh con 6 tiếng sau sinh không cho con bú thì có thể do bầu sữa của hươu mẹ căng đau, lúc này rất cần sự can thiệp của chúng ta, giữ hươu mẹ và cho hươu con bú mẹ. Sữa đầu chứa nhiều dưỡng chất và kháng thể rất tốt cho hươu con nên nếu hươu con bú được sữa đầu thì có sức đề kháng sẽ được đảm bảo hơn so với những con con không được bú sữa đầu.

Thông Tin Sản Phẩm Hươu Sao Giống

Hươu đực con, hươu cái con làm hươu giống từ 3 đên 8 tháng tuổi đều là hươu nòi tốt hươu giống cái đẻ con đều đặn và khỏe mạnh, hươu đực cho nhung to và đều đặn 2 lần trong năm

Exit mobile version